Participatie in Zuidwestelijke Delta
onmogelijk?
29 januari 2015 WATERFORUM DISCUSSIEFORUM
        
Zes natuurorganisaties ontvingen in januari 2015 13,5 miljoen van de Nationale Postcodeloterij voor het Haringvliet.
Terwijl in het voorjaar van 2010 op aandringen van het 
        Directoraat Generaal Water het inhoudelijk overleg over een estuarium 
        in de Zuidwestelijke Delta (ZWD) nog moest plaatsvinden, lag op 1 april 
        2010 plots het plan van de stuurgroep ZWD, het Uitvoeringsprogramma ZWD 
        2010-2015+ 'Veilig Veerkrachtig Vitaal' op tafel. 
        Met verbazing namen we in de Abdij van Middelburg kennis van een inrichting 
        die niet alleen waterveiligheid en zoetwatervoorziening aan zijn laars 
        lapt, maar die ook een volledige trendbreuk vormt met de Deltawerken. 
        Deze, aan eenieder opgedrongen, omstreden plannen zijn nog altijd ongewijzigd. 
        Maar is het geschetste toekomstbeeld wel levensvatbaar?
De plannen om van de wateren van de Zuidwestelijke Delta 
        zoete meren met een estuarium te maken, werden in door de stuurgroep ZWD 
        in 2010 eenvoudig terzijde geschoven, omdat ze niet pasten in haar eigen 
        visie. Geen feiten, geen onderzoek. Over en uit.
        Toch wordt in 2014 het estuarium alsnog genomineerd voor OntwerpDelta.NL 
        en door deskundigen positief beoordeeld. Dat verandert echter niets aan 
        de situatie. 
Verzilting en zeegatdynamiek
        De visie van de stuurgroep ZWD neemt afstand van de doelen 
        van de Deltawerken. Daar telde immers naast de waterveiligheid ook het 
        beschikbaar stellen van zoet water voor landbouw en industrie, de realisatie 
        van een zoete en getijloze Rijn-Scheldecorridor en het terugdringen van 
        de verzilting. 
        Zelfs van het huidige adaptief waterbeleid is in de Zuidwestelijke Delta 
        geen sprake, want zodra er geld beschikbaar komt, worden er, op de muziek 
        vooruitlopend, lukraak gebieden verzilt, dijken doorgestoken, polders 
        vergraven of platen opgespoten.
        
        Het ‘schrikbeeld’ na uitvoering van de projecten en maatregelen Uitvoeringsprogramma 
        ZWD.
De huidige redenatie lijkt als volgt: We zitten nu eenmaal beneden zeeniveau, laten we de verzilting dan maar stimuleren. Met open armen gaan voor zout! Kijkt u zelf eens naar de illustratie en bedenk waar deze planvorming toe leidt.
Op weg naar een chronisch zoetwatertekort
        Rijkswaterstaat verwacht dat de minimum zomerafvoeren deze 
        eeuw afnemen van 1700 m³/sec naar 700 m³/sec. Alleen al om zoutindring 
        via de Nieuwe Waterweg te voorkomen is zo’n 1400 m³/sec nodig. Waar halen 
        we het ontbrekende water en wat betekent het voor de zoetwatervoorziening? 
        Zonder tegendruk van zoet water zal al het lage land verzilten.
De stuurgroep Deltaprogramma durfde het kennelijk nog 
        niet aan om de Nieuwe Waterweg af te sluiten en vervolgens het rivierwater 
        weer door de delta te laten stromen. Uit nood geboren tracht men er nu, 
        in schril contrast met het beleid voor de rest van Nederland, de ontstane 
        milieuproblemen op te lossen met het binnenhalen van de zee. Dit is allesbehalve 
        een oplossing voor waterveiligheid, zoetwatervoorziening en milieu.
        Het is zeker een Kamermotie waard om het Uitvoeringsprogramma ZWD definitief 
        van tafel te schuiven. Veilig Veerkrachtig Vitaal is niet levensvatbaar 
        en gedoemd te mislukken!
        
        De Kamer grijpt eindelijk in 
        De politiek, die tot nu toe de jaarlijkse voortgangsreportages 
        van het Deltaprogramma kritiekloos heeft goedgekeurd, grijpt eindelijk 
        in! 
        Nadat de groep Spaargaren, bestaande uit oud-waterstaatsingenieurs die 
        betrokken waren bij de Deltawerken, ons idee van zeesluizen voor de Nieuwe 
        Waterweg heeft omarmt, is met een ruime Kamermeerderheid een motie aangenomen 
        om het Plan Spaargaren, nader te onderzoeken. Participatie in waterbeheer 
        wordt hiermee nu afgedwongen!
Laten we hopen dat de motie Geurts ertoe zal bijdragen 
        dat de zeesluizen er komen en dat hiermee een begin kan worden gemaakt 
        met het ontstaan van een gezond estuarium.
        Daarbij wordt groot economisch voordeel gehaald, omdat zoet water voor 
        landbouw, industrie en milieu in overvloed beschikbaar komt. 
Martien Boelaars
Adviesgroep Borm & Huijgens - integraal waterbeheer 
        - januari 2015